दुलेगौंडा । शुक्लागण्डकी नगरपालिकामा लामो समयदेखि फोहोरको उचित व्यवस्थापन हुन सकेको छैन् । विगत ४ बर्ष अगाडी शुक्लागण्डकी–५ कसेरीडाँडामा नगरले फोहोर संकलन केन्द्र स्थापना गरेको थियो । तर स्थापना भएको लामो समय बित्दा पनि संकलन केन्द्रमा फोहोरको व्यवस्थापन हुन सकेको छैन् । एकातिर संकलन केन्द्र प्रयोगविहीन बनेको छ भने अर्कोतिर खुल्ला ठाउँ, खोल्सा तथा नदिका किनारमा फालिएको फोहोर समृद्ध शुकलागण्डकी नगरपालिकालाई गिज्जयाई रहेको छ ।
साधन र स्रोतले सम्पन्न भएर पनि फोहोर जस्तो जटिल विषयमा नगरको ध्यान नजानु अत्यन्दै दुखको कुरा रहेको हरि वाग्लेले बताए । फोहरले मानव स्वास्थ्यमा प्रत्यक्ष प्रभाव पर्ने हुदाँ यसलाई तत्काल समाधान गर्नुपर्ने उनको भनाई छ । ‘हामीले देखिरहेकै छौ दिनदिनै नदि किनार, जहाँ स्नान गर्ने घाटहरु छन् । त्यहाँ पनि फोहोर थुपारि रहेको छ । दिनदिनै प्लाष्टिक पोलेर वातापरण नै प्रदुषित बनाउने काम भईरहेको छ । यसले मानव स्वास्थ्यमा कति असर गरिहेको होला भनेर हामीले आकलन मात्र गर्न सक्छौ । सञ्चार माध्यमहरुले पनि यसलाई प्रशारण गरिरहेका छन् तर पनि जनप्रतिनिधिको ध्यान किन गईरहेको छैन । हामी भन्दा भन्दै पनि वाक्क परि सकियो’,उनले भने ।
नगरले फोहोर व्यवस्थापन गर्नुपर्छ भनेर राम्रोसंग मनन नगरेको शुक्लागण्डकी ५ का स्थानीय हरि भण्डारीले बताए । ‘अन्य क्षत्रमा कनिका छरे झै बजेट छर्नु भन्दा फोहोर व्यवस्थापन गर्ने ठाउँहरुमा अलिकति बढी लगानि गरिदिएको भए यहाँका जनताहरु सुखी र स्वस्थ पनि बन्थे’,उनले भने । भण्डारीका अनुसार अन्य पालिकाले फोहोरलाई मोहोरमा बदलेको देखे पनि आफ्नो नगरपालिकाले कसेरी डाडामा ट्रस्ट बनाएर केबल एउटा नटकीय ढंग गरेको मात्र महशुस गरेका छन् ।
शुक्लागण्डकी–४ दुलेगौंडाका स्थानीय हरि खड्काले समृद्ध शुक्लाण्डकीको नार सफल बनाउने हो भने नगरले सर्वप्रथमा फोहोरलाई व्यवस्थित रुपबाट व्यवस्थापन गर्नुपर्नमा जोड दिए । ‘नगरपालिकाले सबैभन्दा ठुलो कुरा फोहोर मैलालाई व्यवस्थिता गर्न ध्यान नदिएको देखिन्छ’, उनले भने, ‘फोहोर व्यवस्थापनको लागि छुट्टयाईएको ठाउँमा नगरपालिका उदासिन रहेको छ ।’ व्यवस्थित तवरले फोहोर व्यवस्थापन नहुदाँ सम्पूर्ण शुकलागण्डकी नगरपालिका अव्यवस्थित र दुर्गन्धित बन्द पुगेको उनको भनाई छ ।
नगरले फोहोर व्यवस्थापन गर्ने कार्यमा ढिलासुस्ति गरेको दुलेगौडाका स्थानीय हरि रिमालले बताए । उनका अनुसार नगरले गरेको यस कार्य प्रति समग्र शुक्लागण्डकीका बासिन्दाहरु दुखी रहेका छन् । ‘यत्रतत्र छरिएर रहेको फोहोरलाई अब व्यवस्थित ठाउँमा थुप्राउन पाउने भईयो । फोहोरलाई मोहोरमा परिणत गर्न पाईने भईयो भनेर जुन अपेक्षा गरेका थियौं । त्यो अपेक्षाप्रति नगरपालिकाले कुठाराघात गरेको छ ’, उनले भने । सम्बन्धीत ठाउँमा व्यवस्थित तरिकाले फोहोर व्यवस्थापन गराउनका लागि स्थानीय जनताहरुले पनि नगरपालिकाप्रति चासो देखाउनुपर्ने बताए ।
यता शुक्लागण्डकी नगरपालिकाका वातावरण शाखा प्रमुख राजेन्द्र सोतिको कुरा सुन्दा फोहोर व्यवस्थानग गर्न सक्ने अवस्था रहे पनि खास्सै चासो नदिएको देखिन्छ । ‘अब हामीले तुरुन्तै यो संस्थालाई स्टप गरेर अन्य कुनैसंस्थालाई नगरपालिकाले निर्णय गरेर उहाँहरुलाई अगाडी बढाउन सकिन्छ । तर हामीले अलि वृहत हिसाबले भौतिक पूर्वाधार पनि तयार गरी काम गर्न वृहत खालको संस्था खोज्दा यो अवस्था रहेको हो । हैन फोहोरलाई मात्रै वर्गिकरण गरि काम गर्ने हो भने टेन्टर नगरि कुनै एउटा निजि संस्थालाई साझेदारीमा राखेर काम गर्न सक्छौं’, उनले भने । शुक्ला न्यूजले लामो समयसम्म नगरले फोहोर व्यवस्थापन गर्नु नसक्न लाजको विषय होईन भनेर प्रश्न गर्दा शाखा प्रमुख सोतिले उक्त भनाईलाई सहर्स स्विकार गरेका छन् ।
शुक्लागण्डकी नगरपालिकाका नगर प्रमुख किसान गुरुङले आफ्नो कार्यकाल सक्किनुभन्दा पहिले नै नगरपालिकाको फोहोर मैला व्यवस्थापन गर्ने बताए । ‘जे जति फोहोर मैला व्यवस्थापनको लागि हिजोका दिनमा कार्यक्रम भए ति सबैलाई रोकेर नयाँ सुरुवात गरेर नियम, कानुन र प्रक्रिया अनुसार तुरुन्तै फोहोर मैला व्यवस्थापन गर्नेछौं । यो काम हामी जानुभन्दा अगाडी नै सम्पन्न गर्नेछौ’ मेयर गुरुङले भने । नगरले लगानिको आधारमा नाफा घाटा बेहोर्ने गरेर फोहोर मैला व्यवस्थापनको जिम्मा लगाउने भताए । साथै उनले ‘सर्वप्रथम म जनताप्रति एकदमै सर्मिन्दा छु’ भन्दै तत्काल फोहोर मैला व्यवस्थापन गर्ने बताए ।
शुक्लागण्डकी नगरपालिकाका मेयर किसान गुरुङसंग गत बर्ष पुस २५ गतेको अन्र्तवातामा ‘अब हाम्रो बोर्डले चाही निर्णय गछौं र नगर सभाबाट अनुमोदन गछौं । अब यो मागको ५ गते हामीले अनुमोदन गरेर फोहोर मैला व्यस्थापनको समस्या तत्काल समाधान गछौं’’ भनेर अभिव्यक्ति दिएका थिए । तर एक बर्ष बित्दा समेत फोहोर व्यवस्थापनमा नगरपालिकाले कुनै नया कार्य गरेको देखिदैन ।